Tłumiki motocyklowe – głośny znaczy lepszy?

Głośny wydech ratuje życie – to jedno z ludowych porzekadeł motocyklowych, które głoszą zwolennicy montowania akcesoryjnych tłumików lub całych układów wydechowych albo przerabiający je tak, że zwiększa się ich głośność. Czy faktycznie głośny tłumik wnosi cokolwiek do życia motocykla i motocyklisty poza poprawą samopoczucia i narażeniem się sąsiadom?

Głośne tłumiki według zwolenników takiego rozwiązania uchodzą za lepsze, ale w efekcie poprawiają jedynie samopoczucie właściciela i mogą wpędzić właścicieli w kłopoty przy spotkaniu z policją lub podczas badania technicznego na stacji diagnostycznej.
Najlepszym rozwiązaniem jest zakup akcesoryjnego tłumika dedykowanego, ponieważ wtedy możesz mieć pewność, że będzie on pasował do twojego motocykla i nie spowoduje problemów w pracy silnika.
Współczesne tłumiki pełnią nie tylko funkcję tłumiącą. Wyśrubowane wymagania norm emisji spalin sprawiają, układy wydechowe stają się coraz bardziej skomplikowane. Wszystko po to, by lepiej oczyścić spaliny i uczynić motocykl przyjaznym dla środowiska.

Układ wydechowy w motocyklu służy nie tylko do wydalania produktów powstałych w wyniku spalania mieszanki paliwowo-powietrznej, ale także po drodze je oczyszcza. Obecnie wyśrubowane normy emisji spalin sprawiają, że układy wydechowe stają się coraz bardziej skomplikowane. Wyposażone w sondy, czujniki, filtry i katalizatory mają za zadanie oczyszczać spaliny przed ostatecznym wydaleniem. Dodatkowo zapewniają optymalną pracę silnika i zmniejszają poziom hałasu. Pierwotnie właśnie ta ostatnia funkcja była najważniejsza. Wydechy w nowoczesnych motocyklach nierzadko mają elementy sterowane elektronicznie, a w tych najbardziej zaawansowanych można nawet sterować stopniem przepustowości, co także wpływa na brzmienie.

W skład motocyklowego układu wydechowego wchodzą takie elementy jak kolektor wydechowy i tłumiki. Trzeba bowiem wiedzieć, że pomiędzy kolektorem i tłumikiem końcowym jest jeszcze tłumik środkowy, w którym zazwyczaj umieszczone są sonda lambda oraz katalizator.

Jak wybrać odpowiedni tłumik do motocykla?

Wyróżniamy rodzaje tłumików. Najczęściej spotykane to refleksyjne, gdzie gazy wpadają do tłumika i przedostają się przez kilka komór, które pochłaniają fale dźwiękowe i osłabiają ich energię. Jednocześnie pogarszają one dynamikę silnika, ale są tanie w produkcji. Drugi typ to tłumiki absorpcyjne, gdzie komora wypełniona jest wełną mineralną lub watą szklaną o odpowiedniej gęstości. Tłumiki interferencyjne polegają na rozdzieleniu strumienia gazów, który przepływa drogami o różnej długości i na koniec łączy się w jedną całość.

Tłumiki kombinowane łączą różne rozwiązania w jednym. Zazwyczaj decydując się na modyfikację układu wydechowego, użytkownicy wymieniają sam tłumik. Coraz częściej nawet akcesoryjne tłumiki są sprzedawane w wersjach z homologacją drogową, a więc zyskuje się głównie na wyglądzie motocykla, a mniej na poprawie parametrów pracy silnika i zmniejszeniu masy.

Jeszcze lepszym rozwiązaniem są tłumiki dedykowane dostarczane z oprogramowaniem aktualizującym mapy zapłonu i inne parametry komputera sterującego silnikiem, dzięki czemu można je optymalnie wykorzystać. Wreszcie mamy różnego rodzaju tłumiki bez homologacji i z możliwością wyciągnięcia wkładki wyciszającej (tzw. db killera). Często są to tzw. tłumiki przelotowe, a więc pozbawione elementów tłumiących. W skrajnych przypadkach różnica pomiędzy masą tłumika fabrycznego i akcesoryjnego może wynosić od 3 do 5 kilogramów. Najlepszym wyborem jest oczywiście postawienie na tłumik dedykowany do posiadanego motocykla. Jest to rozwiązanie droższe, ale gwarantujące prawidłową pracę silnika. Tłumiki akcesoryjne zazwyczaj są wykonane ze stali nierdzewnej, włókna węglowego albo tytanu lub połączenia tych materiałów.

Akcesoryjne tłumiki motocyklowe a prawo

Na początku wspomnieliśmy o słynnym haśle głoszącym, że głośne wydechy ratują życie, które pochodzi od angielskiego Loud pipes save lives. Chodzi o to, że według zwolenników tej teorii głośny tłumik ma informować kierowców o obecności motocykla przeciskającego się między samochodami. Nie jest to jednak zgodne z prawdą, ponieważ generowany dźwięk wydobywa się do tyłu, a więc jedynymi kierowcami, którzy usłyszą motocykl z głośnym wydechem, są ci aktualnie mijani.

Dodatkowo według obowiązujących przepisów limit hałasu wynosi 94 dB. Jadąc za granicę, można narazić się na jeszcze większe nieprzyjemności, ponieważ niektóre drogi w Alpach są po prostu zamknięte dla zbyt głośnych pojazdów, co dotyczy zarówno motocykli, jak i samochodów. Wreszcie jest wspomniana kwestia czystości spalin i tu motocyklista może polec na stacji diagnostycznej lub w starciu ze specjalnym sprzętem policji, lub funkcjonariuszy ITD.

Zbyt głośny motocykl lub taki, który nie spełnia wymagań normy emisji spalin, może sprawić, że stracisz dowód rejestracyjny, a w najgorszym wypadku jeszcze zapłacisz mandat. Trzeba również pamiętać, że tłumik powinien posiadać homologację drogową, której potwierdzenie jest wybite na puszce i dodatkowo dostarczone w formie papierowej. Brak homologacji również może skutkować wycofaniem motocykla z ruchu. W przypadku niektórych tłumików jasno sygnalizują, że produkt nie jest dopuszczony do użytku na drogach publicznych i można z niego korzystać tylko na torach wyścigowych. Tu też warto wspomnieć, że w przypadku imprez tzw. track days coraz częściej zdarzają się obiekty, które wprowadzają ograniczenia głośności.

Jak wymienić tłumik w motocyklu?

Wymiana samego tłumika w motocyklu nie jest trudna. Wystarczy odrobina cierpliwości i czasu, a także odpowiednie narzędzia. Warto również zaopatrzyć się w uszczelkę, jeżeli producent takowej nie dostarczył. Często w komplecie są sprężyny montażowe, blaszki i obejmy. Przy tłumiku dedykowanym montaż jest prosty, ponieważ jego mocowania są zgodne z punktami montażowymi motocykla. Może się zdarzyć, że do wymiany tłumiku będzie konieczny demontaż owiewek. Jeżeli do tłumika dołączono oprogramowanie wprowadzające zmiany w oprogramowaniu komputera sterującego silnikiem, to wtedy nie obejdzie się bez wizyty w serwisie. Może zdarzyć się, że motocykl przejdzie w tryb awaryjny lub w ogóle nie da się go uruchomić.

Bez względu na wybór, dużą ofertę akcesoryjnych tłumików motocyklowych można znaleźć w sklepie Inter Motors.