Jaki olej do dwusuwa wybrać? Wybieramy olej do mieszanki
W ofercie olejów do dwusuwów znajdą się produkty do niewysilonych skuterów o małych pojemnościach, motocykli terenowych i wyczynowych motocykli crossowych.
Współczesne silniki dwusuwowe są wydajniejsze niż kiedykolwiek wcześniej, a dzięki zastosowaniu układów wtryskowych motocykle 2T są dużo łatwiejsze do jazdy. Wraz z rozwojem jednostek napędowych 2T, rozwinęły się także środki smarne. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych olejów do mieszanek, silniki 2T mogą być jeszcze wydajniejsze, trwalsze, i bardziej ekologiczne.
- Dwutakty mają się dobrze: europejscy producenci nadal rozwijają dwusuwowe jednostki napędowe, głównie stosowane w sporcie motocyklowych.
- Producenci olejów oferują środki smarne do dwusuwów na bazie mineralnej, pół-syntetycznej i w pełni syntetycznej.
Kilka lat temu wydawało się, że motocykle dwusuwowe na stałe znikną z ofert producentów motocykli. Fakt, spotkać dwusuwowy skuter na publicznej drodze jest coraz ciężej, ale w terenie dwusuwy mają się dobrze – na tyle dobrze, że KTM, Husqvarna i GASGAS inwestują w rozwój tej technologii. W tym roku pod dwoma z trzech powyżej wymienionych marek zadebiutowały zupełnie nowe, dwusuwowe jednostki napędowe ze wtryskiem paliwa przed i za przepustnicą. KTM w swojej ofercie od dłuższego czasu posiada także homologowane, dwusuwowe jednostki TPI (ze wtryskiem paliwa realizowanym przez port pośredni w cylindrze).
Dwusuwy pozostały popularne w sporcie, przede wszystkim w terenie, gdzie nieskomplikowanie i lekkość jednostek napędowych ma ogromną przewagę nad silnikami czterosuwowymi.
A nim bardziej wyczynowy i nowoczesny silnik, tym ważniejszy jest odpowiedni dobór oleju do mieszanki. Z nieustającą popularnością dwusuwów w sporcie, niezmiennie pojawiają się pytania, jaki olej do dwusuwa wybrać.
Dlaczego dwusuw potrzebuje olej w paliwie?
Nieskomplikowana budowa silnika dwusuwowego sprawia, że olej musi być dodawany do paliwa. Dwusuwy nie posiadają odseparowanej przestrzeni korbowej z olejem silnikowym oraz zaworów ssących i wylotowych w rozrządzie. Tłok pełni rolę rozrządu, a w skrzyni korbowej wstępnie kompresowana jest mieszanka paliwowo-powietrzna. W jednym z suwów mieszanka zasysana jest od komory spalania przez kanał przepływowy.
Podsumowując: jeśli „na stałe” nie ma oleju w silniku, to trzeba go tam dostarczyć. Robi się to przez dodawanie oleju do paliwa.
Sposoby dodawania oleju do paliwa: premix vs dozownik
Są dwa sposoby na dodawanie oleju do paliwa w dwusuwie, obydwa mają równie dużo zwolenników co przeciwników.
Premix
Premix, czyli mieszanka wykonywana przez motocyklistę przed jazdą. Najbezpieczniej jest zalać dokładnie odmierzone paliwo do kanistra (np. pięciolitrowego), dolać olej w odpowiedniej proporcji i zmieszać olej w kanistrze. Dopiero po zmieszaniu przelać premix do zbiornika paliwa.
Dozownik
Dozownik oleju to niedużych rozmiarów urządzenie, które podaje olej do paliwa, lub bezpośrednio do układu korbowego. Plusem zastosowania dozownika jest przede wszystkim brak konieczności przygotowywania premixu, ale także dokładne dozowanie oleju w zależności od obrotów. Minusem jest możliwość awarii urządzenia, niebezpieczna dla jednostki napędowej.
Gaźnik vs wtrysk
Przy okazji warto napisać, że nowoczesne dwusuwy posiadają także wtrysk paliwa. Dotyczy to motocykli grupy KTM i wybranych, wyczynowych marek głównie związanych z jazdą w terenie. Wtrysk to oczywiście dodatkowa komplikacja i wstępnie był krytykowany przez fanów 2T. W praktyce jednak okazało się, że charakterystyka oddawania mocy znacząco się poprawiła, a dzięki precyzyjnej kontroli nad proporcjami paliwo-powietrze-olej, awaryjność i spalanie spadły.
Gaźniki znane są od bardzo dawna i nadal używane w dwusuwach, zwłaszcza crossowych 2T japońskich marek. Gaźnik przede wszystkim wymaga regulacji. Źle wyregulowany gaźnik to wysokie spalanie i niższa moc.
Wtrysk paliwa będzie łatwiejszym w eksploatacji rozwiązaniem w 2T.
Czym różni się olej do dwusuwa?
Nie można zastępować oleju dedykowanego do 2T olejem silnikowym do 4T. Mimo że posiadają podobne bazy (mineralne, syntetyczne), to mają zupełnie inne zadania. W 4T olej musi być przede wszystkim trwały, utrzymywać właściwości termiczne i smarne na przestrzeni czasu. W 2T cykl życia oleju jest bardzo krótki, a pożądane cechy to łatwa mieszalność z paliwem i ograniczone dymienie podczas spalania.
Nowoczesne oleje do dwusuwów produkowane są na w pełni syntetycznej bazie. Topowe marki oferują szeroką ofertę olejów do 2T, od niedrogich, mineralnych olei do niewysilonych skuterów, po wyczynowy, w pełni syntetyczny Motul 800.
Proporcje oleju do paliwa w silniku dwusuwowym
Szacuje się, że 2-4% oleju powinno zostać dodane do mieszanki. Nie ma jednak na sztywno ustalonych proporcji oleju do paliwa w 2T. Informacje takie podaje producent danego motocykla i trzeba ich się trzymać. Dodawanie „więcej oleju, żeby silnik miał lepsze smarowanie” nie ma najmniejszego sensu i może być równie niebezpieczne, co zbyt mała ilość oleju. Problem proporcji oczywiście nie istnieje dla osób posiadające dozownik. Te muszą jednak pamiętać, że niesprawnie działający dozownik będzie dużym zagrożeniem dla jednostki napędowej.
Zbyt mało oleju w paliwie
Zbyt mało oleju może skończyć się poważnym uszkodzeniem jednostki napędowej, w tym zatarciem tłoka i cylindra, i/lub koniecznością wymiany łożysk w układzie korbowym. Proporcja oleju i paliwa dobierana jest do warunków, w jakich pracuje silnik i jest precyzyjnie określona przez producenta.
Za dużo oleju w paliwie
Ze zbyt dużą ilością oleju w paliwie nie wiąże się aż tak duże ryzyko uszkodzenia paliwa, ale zbyt bogata w olej mieszanka to nagar na tłoku, zaklejona świeca, zaklejony układ wydechowy, niższa moc, oraz dużo dymu.
Co się stanie, jeśli w paliwie nie będzie oleju?
Brak oleju w paliwie sprawi, że jednostka napędowa się zatrze – szybciej niż mogłoby się to wydawać. Brak oleju to przede wszystkim szybko rosnąca temperatura i ryzyko uszkodzenia nie tylko tłoka czy powłoki cylindra, ale także łożysk i uszczelek.
Gaźnik i filtr powietrza
Dwusuwy są bardzo czułe na brudny filtr powietrza oraz źle wyregulowany gaźnik. Żeby zapewnić optymalne warunki pracy i osiągi, warto dbać o czysty filtr i odpowiednio wyregulowany gaźnik. Większość dwusuwów ze wtryskiem posiada dozowniki oleju, więc osoby posiadające wtrysk paliwa mogą zapomnieć o regulacji, ale nadal muszą dbać o filtr powietrza.
Olej do dwusuwów – przede wszystkim dobrany do silnika
Olej do dwutaktu powinien być przede wszystkim dobrany do silnika, wedle zaleceń producenta. Lepiej unikać stosowania ekologicznych środków smarnych, dedykowanych piłom spalinowym w wyczynowym motocyklu crossowym za kilkanaście lub kilkadziesiąt tysięcy złotych. Najważniejszymi punktami związanymi z olejami do 2T, które warto zapamiętać, są:
- Olej do 2T nie można zastępować olejem silnikowym do 4T.
- Zbyt bogata w olej mieszanka także jest niebezpieczna dla jednostki napędowej. Najlepiej stosować się do zaleceń producenta.
- Producenci motocykli nadal rozwijają dwusuwy, tak samo, jak producenci środków smarnych rozwijają oleje – na rynku można znaleźć bardzo szeroką ofertę olejów do 2T.
W naszej ofercie znaleźć można oleje Motul, ELF, Castrol, Liqui Moly czy Valvoline. Każdy właściciel motocykla lub skutera wyposażonego w silnik 2T powinien znaleźć odpowiedni olej dla siebie.
