Jak zwiększyć moc maksymalną silnika w motocyklu?
Zwiększenie mocy w motocyklu nie musi być trudne i kosztowne, ale trzeba pamiętać o kilku praktycznych zasadach. W Inter Motors znajdziesz szereg części podnoszących moc motocykli!
Jest kilka sposobów na zwiększenie mocy maksymalnej silnika w motocyklu, od wymiany filtra powietrza, zmiany układu wydechowego i ingerencji w elektronikę, po podnoszenie pojemności. Każdy z nich wymaga zastanowienia się, czego dokładnie oczekujemy, oraz jakim budżetem dysponujemy.
- Zmiana oprogramowania w oryginalnym ECU silnika, będzie jednym z najłatwiejszych sposobów na podniesienie mocy maksymalnej.
- Głośny wydech nie oznacza, że motocykl jest mocniejszy – bez odpowiedniego dostrojenia jest tylko głośniejszy.
- Nieprzemyślane tuningowanie silnika może mieć efekt odwrotny od zamierzonego.
Może być wiele powodów, sprawiających, że podniesienie mocy silnika jest konieczne. Mogą wynikać one na przykład z praktycznych potrzeb (np. w sporcie motorowym). Istnieje mnóstwo sposobów, żeby podnieść moc silnika motocykla, a głównym ograniczeniem jest budżet którym dysponujemy.. Warto zacząć od odpowiedzi na pytanie, czym jest moc maksymalna i jakie czynniki mają na nie wpływ – oczywiście w mocno uproszczony sposób.
Co to jest moc maksymalna (KM)?
Moc maksymalna silników spalinowych wyrażana jest w koniach mechanicznych (KM). Jednostkę miary wprowadził w XVIII wieku James Watt, ten sam o którego nazwiska wyrażana jest moc prądu elektrycznego. Przedsiębiorczy Szkot na początku rewolucji przemysłowej musiał znaleźć sposób jasnego pokazania sprawności swoich maszyn parowych. Najłatwiejszym sposobem było porównanie ich do koni wykonujących pracę, np. w kopalni.. Obliczył jaką pracę w określonym czasie może wykonać przeciętny koń pociągowy i przełożył te dane na maszyny parowe (przykładowo, dana maszyna posiada 2 konie mechaniczne, więc wykonywała pracę dwóch koni w danym czasie).
Watt wykonał odpowiednie obliczenia, wprowadził nową jednostkę miary w sumie dla celów sprzedażowych. Ta jednostka miary przyjęła się i do dziś posługujemy się miarą mocy maksymalnej wyrażoną w koniach mechanicznych. Warto zauważyć, że wydziały komunikacji czy producenci pojazdów moc określają w kilowatach. Kilowaty są bardziej ustandaryzowane i stosowane w wielu branżach, nie tylko samochodowej, stąd standardowo moc silnika określana jest w kilowatach.
Jak podnieść moment obrotowy i prędkość?
Moc maksymalna zależna jest od dwóch zmiennych: momentu obrotowego i prędkości obrotowej). Z tego powodu moc maksymalną można podnosić poprzez zwiększanie prędkości obrotowej , albo zwiększenie momentu obrotowego. Musimy wejść w temat jeszcze głębiej, czyli zastanowić się jak powstaje moment obrotowy.
Zwiększenie momentu obrotowego
Jeśli mamy do odkręcenia śrubę, to możemy zrobić to na dwa sposoby – skorzystać z krótkiego klucza i przyłożyć dużą siłę, albo skorzystać z długiego klucza i użyć mniejszej siły. Moment obrotowy uzależniony jest od siły i długości dźwigni (𝑇=𝐹⋅𝑎). W dużym uproszczeniu procesie pracy silników motocyklowych siła powstaje za sprawą spalania mieszanki paliwa i powietrza w komorze spalania. Odpycha ona tłok który poprzez korbowód i wykorbienie wału korbowego, czyli dźwignię przekazuje moment obrotowy na wał korbowy.
Zwiększenie siły powstające w wyniku spalania mieszanki powietrzno-paliwowej w cylindrze to temat na kilka książek, które zresztą powstały. Dla naszych potrzeb, upraszczając, większą siłę możemy uzyskać poprzez zmianę mieszanki (lepsze paliwo, bogatsza mieszanka), zmianę kompresji lub zmianę pojemności.
Zwiększenie prędkości obrotowej
Powiedzmy, że nie mamy sposobu na zwiększenie siły powstającej w cylindrze, a nadal chcemy zwiększyć moc maksymalną. Jak wspomnieliśmy wyżej, można zrobić to także poprzez zwiększenie prędkości obrotowej. W praktyce zwiększenie maksymalnej prędkości obrotowej silnika jest kosztowne i niebezpieczne dla silnika, oraz wymaga specjalistycznej wiedzy. Składa się na to sama budowa silnika i jej możliwości (mechaniczne, termiczne), dynamika układu rozrządu, możliwości układu dolotowego itd.
Proste sposoby na podniesienie mocy silnika
Najlepszym sposobem na podniesienie mocy maksymalnej motocykla będzie… poważne zadbanie o nasz pojazd! Niesprawny technicznie jednoślad może być realnie dużo słabszy, niż dane podane przez producenta. Zanim zabierzemy się za tuningowanie i szukanie dodatkowych koni mechanicznych, należy zacząć od porządnego przeglądu:
- Jeśli nie możesz zrobić tego samemu, oddaj motocykl na porządny przegląd – koniecznie z podpięciem komputera diagnostycznego.
- Wysokiej jakości olej silnikowy jest w stanie wpłynąć na moc maksymalna silnika.
- Sprawdź stan filtra powietrza – zanieczyszczony filtr powietrza może mocno ograniczyć moc twojego motocykla.
- Przeniesienie napędu też jest ważne – zainwestuj w dobrej jakości łańcuch i zębatki.
- Wymień opony na nowe, jeśli na motocyklu znajdują się stare, zużyte opony.
- Jeśli jest taka możliwość: przed podnoszeniem mocy, odwiedź hamownię i sprawdź, jaką mocą maksymalną dysponuje twój sprzęt.
Dopiero, gdy mamy pewność, że motocykl jest w 100% sprawny mechanicznie i przeserwisowany, możemy zabrać się za podnoszenie mocy jednostki napędowej.
Elektronika
Jednym z dających lepsze efekty sposobem na podniesienie mocy, będzie zastosowanie Power Commandera lub innego rozwiązania ingerującego w jednostkę sterującą (ECU). Urządzenia, takie jak wyżej wymieniony Power Commander nie wprowadzają zmian bezpośrednio w seryjne oprogramowanie – podają inne dane z czujników do ECU, przez to jednostka sterująca działa w inny, zaplanowany sposób. To rozwiązanie nosi nazwę piggyback, na rynku znajduje się kilka firm, które oferują podobne (Rapid Bike, Athena GET). Możliwość indywidualnego zaprogramowania map zapłonu pozwala na zoptymalizowanie pracy jednostki napędowej, chociażby pod kątem osiągnięcia najwyżej mocy maksymalnej.
Chiptuning to krok dalej, wykonywany przez specjalistów i z użyciem hamowni. Chiptuning zakłada wgrywanie dedykowany programów sterujących w seryjną jednostkę ECU.
Efekty osiągnięte dzięki zmienionemu oprogramowaniu będą różne, w zależności od motocykla i rozwiązania. Ciężko dokładnie określić procentowy wzrost mocy ale dedykowane Power Commandery zwykle podają widełki wzrostowe.
Układ dolotowy
Najczęściej tuning układu dolotowego sprowadza się do wymiany filtra powietrza, na sportowy filtr powietrza o zwiększonej wydajności. Jest do dobry pomysł, pod warunkiem, że korzystamy z dobrej jakości filtra powietrza – poprawa sprawności doporowadzania powietrza do komory spalania, nie powinna być zastosowana kosztem jakości filtrowania powietrza.
Układ wydechowy
Najpopularniejszym sposobem na podniesienie mocy jest wymiana układu wydechowego. Zoptymalizowany przepływ gazów wydechowych może pozytywnie wpłynąć na silnik – dużo zależy od tego z jakiego rozwiązania skorzystamy. Producenci akcesoryjnych układów wydechowych nie są tak ograniczeni, jak producenci motocykli, a co za tym idzie, mogą sobie na więcej pozwolić (np. producent motocykla musi brać pod uwagę uśrednione potrzeby motocyklistów i konstruować motocykl w sposób przystępny dla dużej grupy użytkowników, mając na uwadze również normy emisji narzucane przez światowe organizacje ekologiczne, a producent akcesoryjnego układu wydechowego na wstępie wie, że jego klient chce podnieść moc i poprawić brzmienie motocykla).
Zakup samej końcówki wydechu doda charakteru i głośności, ale tylko nieznacznie wpłynie na wzrost mocy maksymalnej. Żeby zwiększyć moc należy zastosować przede wszystkim akcesoryjne kolektory wydechowe, lub pełen akcesoryjny układ wydechowy.
Pełen, sportowy układ wydechowy to moc większa nawet o kilka- lub kilkanaście koni mechanicznych i niższa waga. Sportowe układy nie posiadają katalizatora i budowane są z myślą o użytku na torze wyścigowym. Z tego też powodu bardzo często nie mają homologacji drogowej.
Producenci układów wydechowy rekomendują optymalizację mapy. Najbardziej efektywnym sposobem na podniesienie mocy byłoby w takim razie: wymiana układu wydechowego, układu dolotowego i wraz z nowymi podzespołami, wizyta na hamowni i optymalizacja ECU.
Big bore kit – zwiększenie pojemności
W motocyklach cross / enduro, skuterach i jednocylindrowych motocyklach o mniejszych pojemnościach, można zainwestować w zwiększenie pojemności. Nawet jeśli brzmi to skomplikowanie i niebezpiecznie dla jednostki napędowej, to zestawy do zwiększenia pojemności są relatywnie najtańszym i najbezpieczniejszym sposobem na zwiększenie mocy maksymalnej. Najczęściej w skład takich zestawu wchodzi cylinder, tłok z pierścieniami i sworzniem, oraz komplet uszczelek. Niewielki wzrost średnicy cylindra (np. o 5 mm w crossowych motocyklach o pojemności 250 ccm), może oznaczać wzrost mocy maksymalnej o 5-10%. Big bore może być tańszy od pełnego układu wydechowego nawet o połowę.
Zwiększanie mocy maksymalnej – najczęściej zadawane pytania
W internecie pojawia się bardzo dużo pytań dotyczących podnoszenia mocy maksymalnej w motocyklach. Warto odpowiedzieć na najpopularniejsze z nich:
Jak tanio zwiększyć moc silnika?
Najmniej ingerującym w budowę jednostki napędowe tuningiem będzie wymiana układu wydechowego, układu dolotowego i aktualizacja ECU. Jeśli chcemy bardzo tanio podnieść moc naszego motocykla, to najłatwiej będzie po prostu zadbać o swój jednoślad. Poważny przegląd, wymiana zużytych elementów, dobry olej silnikowy i regularne serwisowanie to tani sposób na podniesienie mocy, a przy okazji podniesienie trwałości motocykla.
Jak zwiększyć prędkość w motocyklu 125?
Czterosuwowe silniki o pojemności 125 ccm wyparły mocne dwutakty i od lat dominują oferty europejskich i azjatyckich producentów. Pokierowana przepisami prawa moc maksymalna 125 ccm nie może przekraczać 15 KM, co mocno ogranicza prędkość maksymalną (dla przypomnienia – dwusuwy 125 ccm sprzed lat rozpędzały się do ponad 160 km/h).
Wiemy już, że w pierwszej kolejności dobrym pomysłem będzie porządny serwis. W drugiej: ograniczenie oporów, w tym zakup lekkiego łańcucha i nowego napędu. A jeśli jesteśmy przy zębatkach, to zmieniając przełożenie końcowe także można zwiększyć prędkość maksymalną.
Kolejnym krokiem będzie tuning z wyżej wypisanych punktów, w tym wymiana układu wydechowego wraz z programowaniem ECU. Można pokusić się także o zastosowanie cylindra big bore, ale należy pamiętać, że taka zmiana sprawia, że motocykl przestaje być legalny w ramach prawa jazdy kategorii A1.
Jak zwiększyć prędkość maksymalną motocykla szosowego?
Prędkość maksymalna nierozerwalnie połączona jest z mocą maksymalną. Nim wyższa moc maksymalna, tym wyższą prędkość można osiągnąć. Żeby podnieść prędkość maksymalną motocykla (nawet bez podnoszenia mocy maksymalnej), należy odpowiedzieć na kilka pytań:
- Czy mój motocykl dysponuje deklarowaną przez producenta mocą maksymalną i jest w bardzo dobrym stanie mechanicznym?
- Czy napęd końcowy i opony są w idealnym stanie i nie zwiększają niepotrzebnie oporów toczenia?
- Jakie mam przełożenie końcowe? Seryjne przełożenie końcowe będzie dobierane maksymalnie uniwersalnie, można pokusić się o zmianę zębatek.
- Czy mój motocykl jest optymalny aerodynamicznie? Przy dużych prędkościach ma to znaczenie.
- Czy mogę ograniczyć wagę motocykla? Jeżdżenie z załadowanym kufrem centralnym i wielką, turystyczną szybą, nie sprzyja biciu rekordów prędkości.
Po odpowiedzeniu sobie na wszystkie z powyższych pytań, można przechodzić do ewentualnego tuningu nakierowanego na podnoszenie mocy maksymalnej. Albo… kupić inny motocykl. Podnoszenie mocy maksymalnej i optymalizowanie pod względem prędkości Hondy NC 750 X mija się z celem. Jeśli kierowcy zależy na prędkości, na rynku jest sporo ciekawych nowych i używanych motocykli, które od podstaw były budowane z tą myślą (starsze Hondy CBR1100XX, Suzuki GSX-R1300 Hayabusa, Kawasaki ZZR1400, BMW K1300S).
Podnoszenie mocy motocykla – o tym pamiętaj
Sprawny i zadbany motocykl, to motocykl szybki. Podnoszenie mocy maksymalnej daje dużo satysfakcji, ale należy robić to z głową. Osoby, które chcą poprawić swoje osiągi, muszą pamiętać, że osiągi to nie tylko moc – to precyzja i jakość prowadzenia, siła układu hamulcowego i oczywiście ogumienie. Moc warto podnosić dopiero, kiedy wszystko inne jest w idealnym stanie.
Akcesoryjne części, takie jak pełne układy wydechowe, czy sportowe filtry powietrza, można znaleźć na stronie imready.eu.
